Iemand met coeliakie heeft een intolerantie voor gluten. Gluten is een eiwit dat voorkomt in tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. Daarnaast zorgt haver vaak voor problemen, doordat het in Nederland vaak in contact is geweest met tarwe. Maar het zit ook in producten die van deze granen zijn gemaakt, zoals brood, pizza, pasta, koek en taart.
Een gezonde dunne darm heeft aan de binnenkant darmplooien
met daarop darmvlokken. Door de plooien en de vlokken kan het voedsel goed
opgenomen worden. Bij mensen met coeliakie ontstaan door het eten van gluten
ontstekingsreacties in het darmslijmvlies.
Als de darmvlokken regelmatig met gluten in aanraking komen,
zullen deze kapot gaan. Dit gaat gepaard met verschillende buikklachten. En op
den duur kan zelfs de darmwand ernstig beschadigd raken, waardoor
voedingsstoffen minder goed opgenomen kunnen worden. Zo ontstaan er makkelijk
allerlei klachten in het lichaam.
Verschijnselen
Iemand die ziek is door het eten van gluten kan last hebben
van diarree, maar evengoed van verstopping. Ook kan er zowel sprake zijn van
gewichtsverlies als van overgewicht. De eerste verschijnselen van coeliakie
treden bij baby’s vaak op als ze voor het eerst met gluten in aanraking komen.
Doorgaans is dit zo vanaf de zesde maand.
Bij volwassenen kunnen de klachten uit het niets optreden.
Maar vaak is het wel zo dat er al jaren sprake is van vage klachten. Hoe eerder
coeliakie wordt herkend, hoe beter de dunne darm kan herstellen. Hier is wel
een strikt glutenvrij dieet voor nodig. Elk spoortje van gluten zal de darm
anders weer opnieuw beschadigen.
Onderzoek
Om te weten of er sprake is van coeliakie, is onderzoek bij
de huisarts en de maag-darm-leverspecialist nodig. De huisarts test eerst met
een bloedtest of er antistoffen tegen gluten in je bloed zitten. Als dit het
geval is, dan is de kans op coeliakie groot.
Maar zelfs als er geen antistoffen worden gevonden, is coeliakie nog
niet uitgesloten. Als er ziekteverschijnselen zijn die passen bij coeliakie,
dan is nader onderzoek nodig.
Nader onderzoek gebeurt bij de maag-darm-leverarts. Hij zal
dan een dun flexibel buisje via je mond in de dunne darm aanbrengen. Met een
minuscuul klein tangetje aan het uiteinde van het buisje neemt hij kleine
stukjes van de darmwand weg. Dit wordt een darmbiopsie genoemd. Als blijkt dat
de darmvlokken ontbreken of beschadigd zijn, dan is er sprake van coeliakie.
Behandeling
Coeliakie is helaas niet te genezen. De behandeling bestaat uit het volgen van een
glutenvrij dieet, niet voor even maar levenslang. Hierdoor kan de binnenkant
van de dunnen darm herstellen, zodat er weer voedingsstoffen opgenomen kunnen
worden. Voor het samenstellen van een dieet kan een diëtist helpen.
