Heb jij in de winter last van wintertenen en winterhanden? Pijnlijke, rode tot blauwe, gloeiende en kriebelende tenen en vingers. Wat is eigenlijk de oorzaak hiervan en nog belangrijker wat kun je eraan doen? In medisch jargon spreken we over perniones. Vooral mensen die veel in de koude (vochtige) buitenlucht of in een koude ruimte werken (zoals slagers of boeren) hebben er last van.
Heb jij in de winter last van wintertenen en winterhanden? Pijnlijke, rode tot blauwe, gloeiende en kriebelende tenen en vingers. Wat is eigenlijk de oorzaak hiervan en nog belangrijker wat kun je eraan doen?
In medisch jargon spreken we over perniones. Vooral mensen die veel in de koude (vochtige) buitenlucht of in een koude ruimte werken (zoals slagers of boeren) hebben er last van.
Klachten winterhanden en –tenen
Perniones komt meer bij vrouwen dan bij mannen voor. De klachten zijn: pijnlijke, rode tot blauwe gloeiende en kriebelende tenen en vingers. Maar doordat ook andere lichaamsdelen vaak bloot worden gesteld aan de (vochtige) kou, kan het verschijnsel ook voor komen aan de oren, neus, heupen en benen.
Er kunnen ook blaren of zweertjes op je handen en/of tenen ontstaan.
Mensen ervaren de klachten nadat ze in de koude buitenlucht zijn geweest of in een koude ruimte. In het voorjaar verminderen of verdwijnen de klachten weer.
De oorzaak van winterhanden en -tenen
Perniones is een abnormale reactie van de kleine haarvaatjes in de huid op koude. De grotere vaatjes in de lederhuid gaan vernauwen om de warmte in de huid vast te houden. De kleine haarvaatjes gaan juist verwijden waardoor de huid blauwrood gaat zien.
De klachten ontstaan vooral bij constante blootstelling aan een lage temperatuur in combinatie met een hoge luchtvochtigheid en wind. Door het dragen van te strakke schoenen, dunne sokken of strakke handschoenen kun je ook klachten krijgen.
De oorzaak van deze reactie is niet bekend. Wellicht dat een erfelijke aanleg een rol speelt. Perniones moet worden onderscheiden van het Raynaud fenomeen.
Wat kun je eraan doen?
Heb je een acute aanval, dan is het goed om rust te houden, de huid op te warmen en eventueel te behandelen met een antijeukmiddel.
Mogelijke behandelingen
- Wisselbaden. Hierbij worden de voeten of handen 2 tot 3 minuten in koud en daarna in warm water ondergedompeld. De behandeling wordt meestal voor de winter uitgevoerd. Bij sommige mensen helpt deze behandeling, maar het is echter niet wetenschappelijk bewezen dat de behandeling enig effect heeft.
- Lichttherapie aan het begin van de winter.
- Geneesmiddelen
Wat kun je zelf nog meer doen?
Het is belangrijk dat je geen dunne, strakke sokken draagt. Draag buiten warme kleding en handschoenen. Zorg dat de handschoenen niet te strak zitten.
