Van alle natuurverschijnselen hittegolf gevaarlijkst voor gezondheid

0
1202

 

Door de spectaculaire foto’s en uitgebreide mediareportage zou je denken dat tornado’s, overstromingen en sneeuwstormen met hun vernietigende kracht de meeste slachtoffers maken. Maar medisch geschiedkundige Richard Keller wijst erop dat een hittegolf in veel gevallen het dodelijkst is.

Keller, professor medische geschiedenis en bio-ethiek aan de Universiteit van Wisconsin-Madison, stelt een uitgebreid verslag samen van de hittegolf die in 2003 grote delen van Europa trof en waarbij 70.000 mensen kwamen te overlijden. Ter vergelijking: bij de orkaan Katrina in 2005 kwamen 1.836 mensen om. Door te kijken naar de details van deze hittegolf hoopt Keller risicofactoren vast te stellen waardoor in de toekomst bij voorspelling van een hittegolf voorzorgsmaatregelen kunnen worden getroffen.

Hittegolf

De hittegolf in 2003 was de heetste zomer in meer dan 500 jaar, en leidde tot gesmolten elektriciteitskabels, nucleaire reactoren die niet gekoeld konden worden en falende waterpompen. Frankrijk werd het zwaarst getroffen, waarbij de temperatuur 7 dagen lang meer dan 37 graden was. Volgens officiële cijfers stierven er 14.802 mensen.

De factoren die bijdroegen aan dit hoge sterftecijfer waren volgens Keller de leeftijd van de getroffenen, hun sociale status, hun geslacht en waar ze woonden. In Parijs waren veel slachtoffers oudere vrouwen die alleen op een slecht geventileerde bovenverdieping woonden.
Keller: “Dit was zowel een sociale als epidemiologische ramp. Er waren sociale factoren die sommige mensen veel kwetsbaarder maakten.”

Risicofactoren

Een hoge leeftijd leverde een fysiologisch risico op voor slachtoffers. Oudere mensen merken doorgaans niets van de effecten van uitdroging en drinken zo niet genoeg water. En de medicatie die veel ouderen nemen, kan het effect van extreme hitte nog eens verergeren. Maar Keller, die veel familie en vrienden van de overledenen sprak, concludeerde dat mensen die alleen woonden het grootste risico liepen.

Er valt nog veel te leren over de sociale kant van sterfte door hitte volgens Keller, omdat hittegolven steeds vaker voorkomen en langer duren. “Kwetsbaarheid bij extreem weer is ingewikkelder dan we denken, en we moeten ons op bredere schaal gaan aanpassen”, zegt Keller. Hij merkt op dat we huizen vooral bouwen met de focus op warmtebehoud in de winter, maar er niet aan denken dat ze ons ook koel moeten houden in het heetst van de zomer. “We moeten onderkennen dat hitte veel meer mensen doodt dan kou, en dat de slachtoffers veelal mensen zijn uit de sociale marge van de maatschappij.”