Hoe voorkom je spierpijn?

Spierpijn is een verzamelnaam voor uiteenlopende soorte pijn in één of meerdere spieren. De meeste klachten van spierpijn komen voor in de rug, nek en schouders. Rugpijn en spierspanningshoofdpijn zijn de meest voorkomende uitingsvormen.
Spieren zijn verantwoordelijk voor de bewegingen van je lichaam. Door de spieren samen te trekken of te ontspannen kunnen de verschillende bewegingen worden uitgevoerd. Je hele lichaam bevat spieren. De spierpijn kan dan ook overal in je lichaam aanwezig zijn.

Pijn in de spieren is meestal zeurend, soms stekend van karakter. Het kan zich uiten in een stijf gevoel, in een pijnlijk gevoel of in kramp. De meeste spierpijnklachten beginnen acuut en zijn binnen enkele dagen weer over. Voobeelden zijn spierpijn na het sporten, stijve nek, spit en spierpijn bij griep. Spierpijn kan echter ook langdurig of frequent aanwezig zijn, zoals bij sommige vormen van hoofdpijn, schouderpijn en rugpijn. Ook medicijnen kunnen chronische spierpijnklachten veroorzaken.

Spierkneuzing
Wanneer een spier bij een ongeval beschadigd is, spreekt men van een spierkneuzing. Door de beschadiging ontstaat een bloeduitstorting, waardoor bewegen pijnlijk is.

Zweepslag
Een zweepslag is een plotse scherpe pijn in de kuitspier. De pijn ontstaat door een scheurtje in de spier. Soms is ook hier een bloeduitstorting aanwezig.

Oorzaak van spierpijn
Spierpijn wordt meestal veroorzaakt door een verkeerde belasting van de spieren, bijvoorbeeld door een (te) lange wandeling, een eerste sporttraining of urenlang schilderen in een ongebruikelijke houding.

Door de ongebruikelijke belasting ontstaan er kleine beschadigingen in de spieren. Bij grotere belasting komen er vaste afvalstoffen (onder andere melkzuur) vrij die pijn veroorzaken. Dit gebeurt soms pas na één of twee dagen. Dat verklaart waarom spierpijn vaak pas later optreedt.

Met spierpijn naar de dokter?
– Nee, spierpijn door kortdurende overbelasting of verkeerde belasting gaat binnen enkele dagen vanzelf over.
– Ja, wanneer er met onderstaande maatregelenna een week geen verbetering optreedt of wanneer het na twee dagen alleen maar erger wordt. Er kan dan sprake zijn van een ontsteking.
– Ja, wanneer er onbegrepen steeds terugkerende spierklachten zijn.
– Ja, wanneer een spierkneuzing/bloeduitstorting niet goed te beoordelen is.

Wat kun je zelf doen aan spierpijn?
– Spierpijn is een waarschuwingssignaal. Ga na door welke activiteit de spierpijn is ontstaan; dan is duidelijk hoe de klacht voortaan voorkomen kan worden.

– Zorg bij het sporten voor een verantwoord trainingsprogramma, zorg voor een goede warming-up en bouw na afloop de bewegingen geleidelijk af. Zie ons artikel over een goede ‘Cooling down‘.

– Goed rekken en strekken helpt de spierpijn te verlichten. Zie ook ons artikel ‘Rek- en strekoefeningen‘ voor diverse rek en strekoefeningen voor de verschillende spiergroepen.

– Vermijd tocht en kou en langdurig ongebruikelijke houdingen.

– Til voorwerpen op de juiste manier: door de knieën zakken, tegen het lichaam dragen.

– Met enige rust is de spierpijn na een paar dagen verdwenen of minder. Beweeg de spieren regelmatig zonder ze te overbelasten. Men noemt dit actieve rust.

– Massage stimuleert de bloedsomloop. Daardoor worden de afvalstoffen sneller afgevoerd en neemt de spierpijn af.

– Warmte verlicht de klachten. Een warme douche, een warm bad, warme kleding, een warme lamp, een warm kompres of een hot pack zorgt voor minder pijn. Onlangs is echter gebleken dat topsporters meer baat hebben bij een koude douche. Om spierpijn tegen te gaan douchen ze koud af na een wedstrijd. Zie ons artikel ‘Koud afdouchen bevordert het herstel‘.

– Bij een spierkneuzing, bloeduitstorting of zweepslag is juist een koud kompres, ijs of coldpack verstandig. Ook kan het betreffende lichaamsdeel in een bak koud water worden gehouden of onder de koude kraan. Hoe sneller na het ontstaan wordt begonnen met koelen, hoe effectiever het is.

– Er zijn veel smeersels tegen spierpijn in de handel, maar hun waarde is beperkt. Ze kunnen allergische en andere huidreacties geven.

– Wanneer bovenstaande middelen onvoldoende helpen, zijn er pijnstillers om de klachten te verlichten. Er is daarbij een duidelijke voorkeur voor paracetamol. Wees terughoudend met ibuprofen (Brufen, Nerofen, Advil), diclofenac (Voltaren) en narpoxen (Naprosyn, Femex). Ze kunnen bijwerkingen geven en inwerken op andere medicijnen die je slikt. Het is beter om drie keer per dag een paracetamol te nemen dan één keer per dag een iburpofen, diclofenac of naproxen.