E-nummers worden ook wel toevoegingen, hulpstoffen of additieven genoemd. Voorbeelden van additieven zijn conserveermiddelen en kleurstoffen. Veilige toevoegingen krijgen van de overheid een E-nummer. De overheid heeft de stoffen dan gecontroleerd en veilig bevonden. Additieven komen van nature niet in voedsel voor en ze hebben geen voedingswaarde. Ze worden aan voedingsmiddelen toegevoegd om de kwaliteit te vergroten (bijv. houdbaarheid).
E-nummers worden ook wel toevoegingen, hulpstoffen of additieven genoemd. Voorbeelden van additieven zijn conserveermiddelen en kleurstoffen.
Veilige toevoegingen krijgen van de overheid een E-nummer. De overheid heeft de stoffen dan gecontroleerd en veilig bevonden.
Additieven komen van nature niet in voedsel voor en ze hebben geen voedingswaarde. Ze worden aan voedingsmiddelen toegevoegd om de kwaliteit te vergroten (bijv. houdbaarheid).
Gezondheidsrisico’s en producten met toevoegingen
E-nummers mogen geen gevaar opleveren voor de gezondheid. Na onderzoeken die uitwijzen dat een e-nummer geen gezondheidsrisico oplevert, wordt het desbetreffende e-nummer pas goedgekeurd. Ook wordt de Aanvaardbare Dagelijkse Inname (ADI) bepaald om te voorkomen dat het gebruik ervan gevaar oplevert voor de gezondheid. De Europese Voedselveiligheidsautoriteit keurt nieuwe toevoegingen goed.
Wettelijke verplichtingen die gelden voor de goedkeuring van e-nummers zijn:
- de vaststelling aan welke levensmiddelen additieven mogen worden toegevoegd
- de toevoeging te beperken tot de kleinste hoeveelheid die nodig is om het gewenste effect te bereiken
- bepaling van Aanvaardbare Dagelijkse Inname (ADI)
Aspartaam en azo-kleurstoffen (met name toegepast in alcohol, felgekleurd snoep, frisdrank en alcohol) staan regelmatig ter discussie.
Om het gebruik van e-nummers te beperken is het raadzaam om zo min mogelijk kant-en-klaar- en lightproducten te gebruiken.
Mensen die lijden aan de aangeboren stofwisselingsziekte PKU lijden kunnen aspartaam (E951) en neotaam (E961) beter mijden. Personen die overgevoeligheidsreacties als astma en anafylaxie hebben doen er goed aan om zwaveldioxide (E220) en kaliumbisulfiet (E228) te vermijden.
Zoetstoffen hebben ook een e-nummer. Let bij gebruik ervan wel op de Aanvaardbare Dagelijkse Inname. Jonge kinderen bereiken de ADI relatief snel bij cyclamaat (E952) en polyolen (Erythritol (E968), Isomalt (E953), Lactitol (E966), Maltitol (E965), Mannitol (E421), Sorbitol (E420), Xylitol (E967). Bij overmatig gebruik kun je maag-darmklachten krijgen.
Indeling e-nummers
Je kunt e-nummers indelen naar oorsprong van het additief. Er zijn natuurlijke en kunstmatige e-nummers. Uit het e-nummer is niet af te leiden of je met een natuurlijk of kunstmatig/synthetisch e-nummer te maken hebt. De natuurlijke e-nummers komen van een plantaardige, dierlijke of minerale bron.
Kunstmatige/synthetische e-nummers worden gemaakt in een laboratorium. De stoffen zijn kunstmatig gemaakt, maar kunnen dezelfde samenstelling hebben als een natuurlijke stof. Is dit het geval, dan zijn ze natuuridentiek.
Een andere indeling is gebaseerd op totstandkoming. Bij deze indeling wordt onderscheid gemaakt tussen modificatie en fermentatie, dus door wijziging of gisting van een stof.
Tenslotte is er een onderscheid te maken op basis van functie. Waarvoor wordt de toevoeging gebruikt? Dit is een hele lijst, namelijk: Antiklontermiddelen, Antioxidanten, Antischuimmiddelen, Complexvormers, Conserveermiddelen, Dragerstoffen, Drijfgassen, Emulgatoren, Geleermiddelen, Glansmiddelen, Klaarmiddelen, Kleurstoffen, Meelverbeteraars, Metaalbinders, Rijsmiddelen, Smaakversterkers, Stabilisatoren, Verdikkingsmiddelen, Verpakkingsgassen, Voedingszuren, Vulstoffen, Zoetstoffen, Zuurteregelaars. Soms hebben e-nummers meer dan één functie en vallen ze daardoor onder meerdere groepen tegelijk.
Lijst met e-nummers
Hieronder volgt een lijst met e-nummers onderscheiden naar functie. Indien er geen e-nummer staat, dan staat er een beschrijving van het additief.
Antiklontermiddelen
E170 Calciumcarbonaat, E338 Fosforzuur, E339 Natriumfosfaten, E340 Kaliumfosfaten, E341 Calciumfosfaten, E343 Magnesiumfosfaten, E425 Konjacgom, E425(ii) Konjacglucomanaan, E426 Hemicellulose van soja, E470 Zouten van vetzuren, E529 Calciumoxide, E530 Magnesiumoxide, E535 Natriumferrocyanide, E536 Kaliumferrocyanide, E537 Calciumferrocyanide, E551 Siliciumdioxide, E552 Calciumsilicaat, E553 Magnesiusilicaten, E554 Natriumaluminium-silicaat, E555 Kaliumaluminiun-silicaat, E556 Calciumaluminium-silicaat, E558 Bentoniet, E559 Aluminiumsilicaat, E570 Vetzuren (lineaire).
Antioxidanten
vitamine C, zouten van ascorbinezuur (E 300 t/m 304), verschillende vitamine E-verbindingen (E306 t/m 309), synthetische antioxidanten, zoals de gallaten, BHA en BHT (E 310 t/m 319).
Antischuimmiddelen
E431, E432, E433, E434, E435, E436, E491¸ E492, E493, E494, E495, E551, E552, E553, E553b, E554, E555, E556, E900.
Complexvormers
Complexvormers zijn stoffen waarmee metaalionen beter kunnen worden opgelost.
Conserveermiddelen
E200, E201, E202, E203, E210, E211, E212, E213, E214, E215, E216, E217, E218, E219, E220, E221, E222, E223, E224, E226, E227, E228, E230, E231, E232, E233, E234, E235, E239, E242, E249, E250, E251, E252, E260m E261, E262, E262i, E262ii, E263, E270, E280, E281, E282, E283, E284, E285, E290, E334, E335, E336, E337, E354, E1105.
Dragerstoffen
E1202 Onoplosbare polyvinylpyrrolidon, E559 Aluminiumsilicaat
Drijfgassen
E938, E939, E941, E942, E948, E949.
Emulgatoren
Zorgen ervoor dat vet en water vermengen tot een emulsie: E322, E380, E385, E400, E401, E402, E403, E404, E410, E412, E413, E414, E415, E416, E417, E422, E425, E425ii, E426, E432, E433, E434, E435, E436, E440i, E440ii, E442, E444, E445, E450, E451, E452, E460, E461, E462, E463, E464, E465, E466, E469, E470, E471, E472, E473, E474, E476, E477, E479b, E481, E482, E491, E492, E493, E494, E495, E558, E999.
Geleermiddelen
E400, E401, E402, E403, E404, E405, E406, E407, E410, E412, E414, E415, E440i, E440ii, E460, E461, E462, E463, E464, E465, E466, E469, E471, E472, E473.
Glansmiddelen
E901, E902, E903, E904, E905, E906, E907, E912, E914, E1204, E1520.
Klaarmiddelen
Maken dranken helder, zoals bier en wijn.
Kleurstoffen
E100, E101, E102, E104, E110, E120, E122, E123, E124, E127, E129,E131, E132,E133, E140, E141, E142, E150, E150a, E150b, E150c, E150d, E151, E153, E154, E155, E160a, E160a(i), E160a(ii), E160b, E160c, E160d, E160e, E160f, E161b, E161g, E162, E163, E170, E171, E172, E173, E174, E175, E180.
Metaalbinders
Binden losse moleculen van metalen. Zo voorkomen ze dat deze moleculen toxische of negatieve effecten kunnen.
Rijsmiddelen
E341, E341i, E500, E501, E503, E504, E520, E521, E522, E523, E541.
Smaakversterkers
Glutamaat oftewel vetsin zou een allergische reactie kunnen veroorzaken. Dit wordt vaker gebruikt in de Chinese keuken.
E334, E335, E336, E337, E354, E620, E621, E622, E623, E624, E625, E626, E627, E628, E629, E630, E631, E632, E633, E634, E635, E640, E650.
Stabilisatoren
E220, E221, E222, E223, E224, E226, E227, E228, E322, E338, E339, E340, E341, E343, E400, E401, E402, E403, E404, E405, E406, E407, E413, E414, E415, E416, E420, E425, E425ii, E426, E440i, E440ii, E442, E444, E445, E450, E451, E452, E460, E461, E462, E463, E464, E465, E466, E469,E470, E512, E551, E553, E553b, E554, E555, E556, E1200, E1201, E1202, E1404, E1410, E1412, E1413, E1414, E1420, E1422, E1440, E1442, E1450, E1451, E1452.
Verdikkingsmiddelen
E322, E400, E401, E402, E403, E404, E405, E406, E407, E407a, E410, E412, E413, E414, E415, E416, E417, E418, E425, E425ii, E426, E440i, E440ii, E445, E460, E461, E462, E463, E465, E466, E469, E551, E552, E553, E553b, E554, E555, E556, E1200, E1201, E1204, E1404, E1410, E1412, E1413, E1414, E1420, E1422, E1440, E1442, E1450, E1451, E1452.
Verpakkingsgassen
E938, E939, E941, E942, E948, E949.
Voedingszuren
E260, E261, E261i, E261ii, E263, E270, E280, E281, E282, E283, E284, E285, E290, E296, E297, E325, E326, E327, E330, E331, E332, E333, E334, E335, E336, E337, E338, E339, E340, E341, E343, E350, E351, E352, E353, E354, E355, E356, E357, E363, E450, E451, E452.
Vulstoffen
Worden soms aan voedingsmiddelen of tabletten toegevoegd om ze meer volume te geven. E170.
Zoetstoffen
Polyolen zijn ongeveer even zoet als suiker en leveren ook calorieën. E420, E421, E953, E965, E966, E967, E968.
Intensieve zoetstoffen zijn 50 tot 500 keer zoeter dan suiker en leveren nauwelijks tot geen calorieën.
Producten die de zoetstoffen aspartaam (E951), cyclamaat (E952) en saccharine (E954) bevatten zijn niet geschikt om mee te bakken.
Stevia is een natuurlijke zoetstof die komt van de stevia-plant. Het is 200 keer zoeter dan suiker. Stevia is toegelaten als tafelzoetstof en in een beperkt aantal voedingsmiddelen, waaronder frisdranken.
E420 (sorbitol), E421 (mannitol), E950 (acesulfaam-K), E951 (aspartaam), E952 (cyclamaat), E953 (isomalt), E954 (saccharine), E955 (sucralose), E957 (thaumatine), E959 (neohesperidine-DC), E960 (steviolglycosiden), E961 (neotaam), E962 (aspartaam-acesulfaamzout), E965 (maltitol), E966 (lactitol), E967 (xylitol).
Zuurteregelaars
E444, E500, E501, E503, E504, E507, E508, E509, E511, E513, E514, E515, E516, E517, E520, E521, E522, E523, E524, E525, E526, E527, E528, E529, E530.
Bron: Voedinsgcentrum
Lees ook:
–Zo kom je van een suikerverslaving af
Die e nummers zijn helemaal niet zo onschuldig. Zo vind je in de lijst:Natriumferrocyanide, E536 Kaliumferrocyanide, E537 Calciumferrocyanide? Niet gevaarlijk?
Dit staat er op wikipedia over cyanide:
Een cyanide is een verbinding die het CN- ion of een -CN functionele groep bevat.
Kalium ferrocyanide (K4Fe(CN)6·3H2O), is een complex verbinding die gele monokliene kristallen vormt bij kamertemperatuur en ontleedt bij zijn kookpunt. Als zuur toegevoegd wordt ontstaat het zeer giftige blauwzuur gas (HCN).
Vooral bekend is de verbinding blauwzuurgas, HCN en het kaliumzout van blauwzuur kaliumcyanide KCN (ook wel cyaankali) en het calciumzout calciumcyanide, vanwege hun snelle werking als vergif.
Het cyanide-ion bindt aan een celenzym van de ademhalingsketen, cytochroom A3 waardoor het de dissimilatie blokkeert. Dat leidt in korte tijd (minuten) tot de dood. De dodelijke dosis KCN voor een volwassene wordt op ongeveer 10 mg/kg, voor HCN op 3,7 mg/kg geschat. (Dit zijn de LD50-waarden voor ratten.) Slechts sommige mensen zijn in staat om waterstofcyanide te ruiken, zij merken een vage amandelachtige geur op. Dit is genetisch bepaald, de meeste mensen zullen dus niets merken.
Waterstofcyanide (blauwzuurgas), gemaakt door kaliumcyanide met een zuur te laten reageren, wordt in de Verenigde Staten officieel gebruikt om gevangenen in de gaskamer te executeren.